رشد 191 درصدی تامین اقتصادی فرابورس در سال 99 - وبلاگ آقای عابدی

به گزارش وبلاگ آقای عابدی، تهران (پانا) - تامین اقتصادی فرابورس در مجموع از چهار طریق عرضه اولیه، پذیره نویسی، افزایش سرمایه شرکت ها و اسناد خزانه اسلامی در سال 99 با 191 درصد رشد نسبت به سال گذشته همراه شد.

به گزارش روابط عمومی شرکت فرابورس ایران، سال 1399 بازار سرمایه ایران 243 روز کاری را پشت سر گذاشت که در این روزها شاهد فرازوفرودهای زیادی از جمله اضافه شدن چندین میلیون افراد جدید به جمع سهامداران، تزریق نقدینگی بی سابقه به بازار در 5 ماه ابتدایی سال، رشد بی سابقه قیمت اغلب سهام مورد معامله در بازار و در ادامه اصلاح شاخص و افت قیمت سهام بسیاری از شرکت ها بودیم. در عین حال فرایند کلی بازار سهام از ابتدا تا انتهای این سال رشد قابل توجه شاخص کل، ارزش معاملات و سایر متغیرهای معاملاتی را نشان می دهد.

در سال 99 فرابورس ایران در زمینه تامین مالی و عملیاتی سازی ابزارهای نوآورانه در راستای رسالت خود پیروز عمل کرد و شاهد رونمایی از بازار تامین مالی جمعی، پذیره نویسی عظیم ترین صندوق سرمایه گذاری جسورانه در فرابورس، اعطای موافقت اصولی به اولین پلتفرم تامین مالی جمعی مبتنی بر فناوری بلاکچین، اخذ مجوز فعالیت تامین مالی جمعی چهار شرکت از کارگروه ارزیابی تامین مالی جمعی، افزایش سقف تامین مالی پروژه ها از 2 میلیارد به 10 میلیارد تومان و ... بودیم.

از رویدادهای مهم دیگر در فرابورس رونمایی از شاخص صکوک فرابورس ایران (Sindex) برای اولین بار به عنوان معیاری برای نمایش بازدهی و ریسک بازار اوراق بدهی بود و تا پیش از این هیچ شاخصی برای معیارسنجی بازار بدون ریسک وجود نداشت.

تنوع بخشی به ابزارهای تامین مالی در راستای افزایش سهم بازار سرمایه در تامین مالی بنگاه ها و متناسب کردن ابزارهای تامین مالی با احتیاج بنگاه ها و تسهیل شرایط استفاده از آن ها از دیگر رسالت های فرابورس است که در این راستا پذیره نویسی نخستین اوراق بدهی با بازپرداخت تدریجی اصل اوراق پیش از سررسید به منظور تامین مالی 2000 میلیارد ریالی برای شرکت لبنیات و بستنی دومینو به وسیله صکوک اجاره به شرط تملیک در فرابورس ایران انجام شد.

شرایط آیفکس در یک سال پر فرازونشیب

شاخص کل فرابورس ایران که سال 99 را در ارتفاع نزدیک به 6600 واحدی کلید زده بود در اواسط مردادماه توانست از قله 21 هزار واحدی عبور کند و پست از پشت سر گذاشتن فرازونشیب هایی تا خاتمه سال، پفراینده آیفکس در آخرین روز کاری سال 99 با ارتفاع 17 هزار و 990 واحدی و ثبت 173 درصد رشد نسبت به سال 98 بسته شد.

ارزش کل بازار فرابورس نیز که در خاتمه سال 98 به بیش از رقم 695 هزار میلیارد تومان رسیده بود با جابه جایی رکوردهای پیشین، در خاتمه سال 99 به 1.913 میلیون میلیارد تومان افزایش یافت که رشد 175 درصدی را در طول یک سال نشان می دهد. در این میان، بازارهای دوم و اول خوش درخشیدند و به ترتیب با سهم 40 و 24 درصدی، بیشترین سهم را از ارزش کل بازار فرابورس در اختیار گرفتند.

در آخرین سال قرن، همچنین شاهد رشد چندبرابری ارزش معاملات فرابورس نسبت به سال قبل بودیم که از دلایل این رشد چشم گیر می توان به ورود نقدینگی بی سابقه به بازار اشاره نمود. حجم کل معاملات فرابورس در سال 99 معادل 652 میلیارد و 806 میلیون ورقه بود که این حجم از معاملات سهام و اوراق در 223 میلیون و 220 هزار نوبت انجام شد و ارزش بیش از 1.77 میلیون میلیارد تومانی را رقم زد.

درمجموع مقایسه متغیرهای معاملاتی نسبت به سال 98 نشان می دهد که حجم، تعداد و ارزش معاملات در سال 99 به ترتیب 46، 189 و 446 درصد رشد نموده اند.

از سوی دیگر رصد میانگین معاملات به طور روزانه و ماهانه در سالی که گذشت، حاکی از آن است که به طور میانگین در هر یک از روزهای معاملاتی، دادوستد 2 هزار و 686 میلیون ورقه بهادار به ارزش 7 هزار و 290 میلیارد تومان اجرا شده و میانگین ماهانه دادوستدها نیز رقم 54 هزار و 400 میلیون ورقه به ارزش 147 هزار و 629 میلیارد تومان بوده است.

بیشترین رشد ارزش معاملات در بازار دوم

با مقایسه حجم و ارزش معاملات سال 99 در کل بازارهای فرابورس نسبت به سال 98 شاهد آن هستیم که از نظر ارزش معاملاتی، بازار دوم فرابورس با رشد 811 درصدی نسبت به سال قبل در رتبه اول بازارهای فرابورس ایستاده و به لحاظ حجم معاملات نیز، بازار ابزارهای نوین مالی با 359 درصد افزایش نسبت به سال 98 بیشترین رشد را در طول یکسال تجربه نموده است.

چند شرکت پذیرش شدند؟

در تیرماه 99 شاهد امضای تفاهم نامه ایجاد درگاه ارتباطی برای پذیرش شرکت ها در بازار سرمایه بودیم که این تفاهم نامه به منظور تسهیل شرایط پذیرش شرکت ها میان دبیر کل اتاق بازرگانی ایران، مدیرعامل فرابورس ایران، دبیرکل و رئیس جامعه حسابداران رسمی ایران و نیز مدیرعامل بورس تهران منعقد شد.

در سال 99 بیش از 400 پفراینده پذیرش در فرابورس ایران آنالیز شد که در این میان 58 شرکت توانستند رأی مثبت را از هیات پذیرش دریافت نمایند.

در سال 99 تعداد شرکت های پذیرش شده و درج شده در بازارهای اول، دوم و SME به ترتیب 72، 69 و 5 شرکت بود. همچنین شاهد درج 178 نماد در بازار پایه بودیم. در بازار ابزارهای نوین مالی نیز، 119 اوراق با درآمد ثابت، 46 اوراق گواهی استفاده از تسهیلات مسکن، 36 نماد مختلف از اسناد خزانه اسلامی و 35 صندوق سرمایه گذاری قابل معامله پذیرش شدند.

در مجموع تعداد نمادهای اصلی پذیرش شده و یا درج شده در فرابورس ایران در سال 99 رشد 14 درصدی را تجربه کرد و جمعا به 560 نماد رسید این در حالی است که در سال 98 این تعداد 491 نماد بوده است.

عرضه اولیه سهام 20 شرکت در سال 99 در فرابورس

فرابورس ایران در سالی که گذشت توانست امکان پیوستن 20 شرکت را به گردونه معاملات خود فراهم کند که چراغ عرضه های اولیه سال 99 را شرکت سرمایه گذاری صبا تامین در فروردین ماه روشن کرد و آخرین عرضه اولیه فرابورس نیز در اسفندماه به نام زغال سنگ پروده طبس ثبت شد.

بدین ترتیب، تعداد 16 شرکت شامل شرکت های سرمایه گذاری صبا تامین، شیر پاستوریزه پگاه گیلان، مجتمع صنایع لاستیک یزد، پلیمر آریاساسول، سرمایه گذاری پویا، رایان هم افزا، توسعه راستا برق گیلان، پتروشیمی ارومیه، کشاورزی و دامپروری ملارد شیر، تهیه توزیع غذای دنا آفرین فدک، برق و انرژی پیوند گستر پارس، سرمایه گذاری گروه سپهر صادرات، صنایع چوب خزر کاسپین، مدیریت سرمایه گذاری کوثر بهمن، سپیدار سیستم آسیا و زغال سنگ پروده طبس به روش ثبت سفارش عرضه اولیه شدند.

همچنین سه شرکت بیمه زندگی خاورمیانه، بیمه تجارت نو و صنعتی مینو نیز که پیش از این در بازار پایه معامله می شدند به روش گشایش نماد عرضه اولیه شدند بدین ترتیب نماد بخاور در بازار اول و نمادهای بنو و غصینو در تابلو بازار دوم نقش بستند.

در بازار شرکت های کوچک و متوسط نیز شاهد عرضه اولیه سهام شرکت کیا الکترود شرق در نماد کیا بودیم که این عرضه به روش حراج انجام شد. بدین ترتیب تعداد عرضه های اولیه سهام در سال 99 به 20 شرکت رسید.

مقایسه تامین مالی در فرابورس در سال های 99 و 98

تامین مالی پروژه ها و بنگاه های مالی همیشه یکی از چالش های اصلی توسعه مالی بوده و در سال های اخیر نقش بازار سرمایه در این زمینه بیش از پیش پررنگ شده است که فرابورس ایران همچون گذشته در سال 99 نیز در بخش تامین مالی کارنامه عملکردی خوبی داشت.

تامین مالی به وسیله عرضه های اولیه در سال 98 رقم 2 هزار و 297 میلیارد تومان بود که این رقم با 431 درصد افزایش در سال 99 افزون بر 12 هزار میلیارد تومان شد. همچنین تامین مالی به وسیله پذیره نویسی در سالی که گذشت نسبت به سال 98 حدود 326 درصد افزایش یافت و به حدود رقم 160 هزار و 457 میلیارد تومان رسید.

میزان تامین مالی به وسیله افزایش سرمایه شرکت ها نیز در سال 98 رقم 3 هزار و 532 میلیارد تومان بود که در سال 99 به 11 هزار و 242 میلیارد تومان افزایش یافت. در همین حال، تامین مالی اجرا شده به وسیله اسناد خزانه اسلامی نسبت به سال قبل 18 درصد رشد کرد و به رقم 38 هزار و 964 میلیارد تومان رسید.

در مجموع تامین مالی فرابورس از چهار طریق عرضه اولیه، پذیره نویسی، افزایش سرمایه شرکت ها و اسناد خزانه اسلامی در سال 99 با 191 درصد رشد نسبت به سال پیش از آن رقم 222 هزار و 866 میلیارد تومان را ثبت کرد.

نگاهی به سود تقسیمی در میان صنایع فرابورسی

هر ساله در مجمع عادی سالیانه، میزان تقسیم سود با حضور سهامداران تصویب می گردد و شرکت ها موظف اند هر سال حداقل 10 درصد از سود شرکت را بین سهامداران تقسیم نمایند که پرداخت بیشتر از این مقدار با رأی گیری از سهامداران تصویب می گردد. آنالیز سود تقسیمی سهام در بازارهای اول و دوم فرابورس در سال 99 نشان می دهد که 5 صنعت محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم، فرآورده های نفتی، کک و سوخت هسته ای و بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی، بیشترین سود را نسبت به سایر صنایع میان سهامداران خود تقسیم نموده اند.

از سوی دیگر عملکرد بازارهای اول و دوم فرابورس در سال 99 بر اساس P/E حاکی از آن است که صنعت عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم با P/E معادل 3.4 و بعد از آن گروه های فراوری محصولات کامپیوتری الکترونیکی و نوری، بانک ها و موسسات اعتباری، سرمایه گذاری ها و سایر واسطه گری های مالی، کمترین متوسط P/E را داشته اند و بیشترین متوسط P/E نیز مربوط به صنعت قند و شکر با عدد 85.1 و سپس گروه های انبوه سازی، املاک و مستغلات، منسوجات، استخراج کانه های فلزی و فلزات اساسی است.

در سالی که سپری شد ارزش معاملات خرد سهامداران در بازار سهام شامل معاملات بازارهای اول، دوم، پایه، SME و اختیار خریدوفروش سهام به بیش از رقم یک میلیون و 159 هزار میلیارد تومان رسید که در این میان گروه محصولات شیمیایی 11 درصد از ارزش کل مبادلات را در اختیار گرفت و به لحاظ بیشترین میزان ارزش معاملاتی، صدرنشین شد. بعد از این صنعت، گروه های فلزات اساسی، سرمایه گذاری ها و بانکی ها نیز با اختصاص حدود 11، 10 و 9 درصد از ارزش مبادلات خرد بازار سهام به ترتیب در صندلی های دوم تا چهارم قرار گرفتند.

بدین ترتیب با تسهیل در فرایند پذیرش و تامین مالی بنگاه ها، تامین مالی پیروز بسیاری از طرح ها، پروژه ها و شرکت ها و همچنین توسعه ابزارهای معاملاتی، پفراینده آخرین سال قرن در فرابورس ایران بسته شد و این رکن بازار سرمایه به استقبال سال جدید رفت.